Vanuit het verleden kijken naar het nu
Helemaal alleen en uniek waren en zijn we natuurlijk niet. De Emmausbeweging is zeer aanwezig
in Nederland met hun zelfvoorzienende kringloopbedrijvigheid, het creEren van eigen inkomsten,
opvang van daklozen en kansarmen, het wegzetten van grote bedragen naar de derde wereld. Deze
beweging viert in Iggg haar vijftig jarig besuan, is vrijwel wereldwijd en springlevend.
Aktie Strohalm dateert uit dezelfde tijd als de VAKgroep, heeft baanbrekend onderzoek gedaan naar
vormen van solidaire economie. Zij zijn de grote promotor van het LETS-systeem in Nederland en
inmiddels ook van het barteren tussen bedrijven. Daarnaast hebben ze op het gebied van de invoe-
ring van de ecotax een voortrekkersrol gespeeld.
De stichting Aarde in Utrecht, de Kleine Aarde in Boxtel, de 7waalf Ambachten in Boxtel mogen ook
niet ongenoemd blijven als notoire volhouders in het zoeken naar rechtmatiger verhoudingen in
economische zin, een praktijk op het gebied van kleinschalig en hoogwaardig milieubewust func-
tioneren en experimenteren.
De toekomst
Namens vereniging Solidair,
Wat dertig jaar terug begon als een kleinschalig experiment in solidariteit, als uirwerking van een
idee om zelf en onderling dat te verwezenlijken waarin 'de maatschappij' faalt, heeft geleid tot een
breed scala aan initiatieven en bedrijvigheid en een in zijn soort unieke organisacie als de VAI
Voor het overige zijn er talloze instellingen die met behulp van het geld van wi5 er wat voor over
heeft overal ter wereld iets aardigs, nutrigs, rechtzettend en helpend proberen bij te dragen aan het
drama dat zich in de verdeling van welvaart en kansen wereldwijd voltrekt.
Wij zijn van mening dat het allemaal begint bij het gezamenlijk functioneren in vanzelfsprekende
verhoudingen waarin solidariteit, wederzijdse hulp, delen in wat je hebt, zorg voor de ander en je
omgeving, samenwerking de boventoon voeren. Als burgers dat met elkaar niet kunnen waarom
zou je dat dan verwachten van de samenleving als geheel.
Waar we inmiddels wel achter zijn is dat je weinig bereikt als je de voorwaarden niet creeert die dit
mogelijk moeten maken. Initiatieven kunnen nog zo aardig samenwerken, ze zullen zich ieder
afzonderlijk en als geheel moeten ontwikkelen om het te kunnen. Hoe beter de bedoelingen des te
harder de noodzaak om te leren deze om te zetten in een doorleefde praktijk.
Daarom vinden wij het belangrijk dat er begeleiding wordt gegegeven en professionalisering in
gang gezet wordt waar dat tot nu toe te weinig gebeurde. Waar geen traditie is zul je hem moeten
laten ontstaan en je voortdurend moeten beraden wat je daarvoor nodig hebt, wat je daarin moet
leren. En van alles wat in dit opzicht wordt bereikt kan pas dan echt worden genoten.
Vraag niet waartoe dat moet leiden. Het is een begin en het doel wordt wel duidelijk als de wande-
ling eenmaal goed op gang is. Het zal zich onweerstaanbaar in alle kleine en grote dingen die
gebeuren, aan wie meedoet, opdringen. We moeten nog te veel leren en begrijpen om in een oog-
opslag te zien waartoe het allemaal leidt. Maar wat we doen moet goed gedaan worden. SamSam is
samen, Commitment is geengageerd en daaruit vloeit vanzelfvoort waartoe het leidt. Geef mensen
en hun initiatieven de mogelijkheden en de middelen, dan blijken uitkeringen overbodig, ldein-
schalige dromen levensvatbaar en solidaire producten rendabel te kunnen worden.
Er is de afgelopen vijfentwintig jaar al veel bereikt. Het solidair-economisch model onwikkelt en
versterkt zich. Het ziet ernaar uit dat samenwerking en solidariteit waardevolle bouwstenen zullen
zijn voor de zie eeuw. Reden genoeg om de toekomst met vertrouwen tegemoet te zien. Een feest
waar we allemaal voor uitgenodigd zijn.
Paul Dijkstra
Utrecht, september 1999