From: Th. J. A. de Bruin (tdebruin@gmx.net)
Date: 06 Nov 2001 23:37 uur
"Gezellig kraken met de buurt" of zoiets.
Het Parool - Amsterdam, dinsdag 6 november
Rapenburg vecht voor Weegewijs
PAUL VUGTS AMSTERDAM - Geen fluorescerende hanenkammen, piercings en
bassende ska, wél een bloedserieuze kraakactie. Van strijdbare
buurtbewoners, die het niet pikken dat op 'hun' Rapenburg de monumentale
steenhouwerij Weegewijs tegen de vlakte gaat, voor een appartementencomplex
van zeshoog. Zondag hebben ze de 'beeldbepalende' loodsen bezet en
inmiddels hebben ze er hun eerste 'duw-en-trekwerk' opzitten, met het
ploegje slopers dat de eigenaar gisterochtend vergezelde. De shovel vertrok
weer. Voorlopig slapen de buren bij toerbeurt in de loodsen, om te
voorkomen dat de slopers alsnog onherstelbare happen uit de gevel nemen
voordat het juridisch touwtrekken is beslist. Het mag er voor het lekenoog
wat sjofel uitzien allemaal, ook de monumentenkenners hechten grote waarde
aan het Zwitsers Huis, de directeurswoning. En aan de bijbehorende kade,
werf en loodsen, waar ooit steenhouwers van naam hakten en bikten. Vincent
van Rossem van Monumentenzorg bezingt in zijn rapportje de
cultuurhistorische waarde van het complex. Vooral de zijgevel van het
Zwitsers Huis is 'toonbeeld' van de kwaliteiten van architect G. A. van
Arkel (1858-1919), die 'de lessen van Berlage op meesterlijke wijze in
praktijk bracht', schrijft Van Rossem. Sterker: de zijgevel 'was in 1899
een esthetisch waagstuk dat van bijna revolutionair elan getuigt'. Nee, de
monumentoloog ziet geen aanleiding voor terughoudendheid in zijn bloemrijke
verslaglegging. Laten staan, dus. Van Rossem beveelt het complex aan voor
plaatsing op de monumentenlijsten van zowel gemeente als rijk. Zo'n verzoek
deed de buurt ook, in februari vorig jaar. Maar eigenaar Frank van Dalen
wil vooruit met de bouw van zijn appartementen en had de slopers allang aan
het werk willen zetten. De twee laatste van de gerenommeerde beeldhouwers
die de loodsen de laatste jaren als atelier gebruikten, werd de huur
opgezegd. Omwonenden lazen eind 1999 in de krant dat Van Dalen - toch al
niet zo geliefd in de buurt - de boel wilde slopen, net als wat panden aan
de overkant van de straat. In januari 2000 kwamen ze massaal protesteren op
het stadhuis. De beleidsmakers bleven met bleke neuzen achter, aldus de
overlevering. En met een boel informatie over het straatje - dat niet
alleen zijn ambachtelijke juweel zou kwijtraken, maar daarnaast ook nog
eens in een 'donkere pijp' zou veranderen. De gemeenteraad was
gealarmeerd. Een meerderheid van de raad mét Guusje ter Horst - toen nog
monumentenwethouder - schaarde zich eind vorig jaar in principe achter
behoud van het monument. Wel moest Monumentenzorg nog een reeks aanvullende
vragen beantwoorden, voordat men zou besluiten. Maar de gemeente lette,
zeggen de buurtbewoners, niet op. Daardoor was dit voorjaar ineens de
termijn verlopen waarbinnen de gevraagde sloopvergunning wettelijk moest
zijn afgewezen. Sloop was via die weg niet meer tegen te houden. Bea Irik,
die Ter Horst was opgevolgd, vreest een grote schadeclaim bij behoud van de
loodsen . Dus besloot ze alleen het Zwitsers Huis te behouden.
Onaanvaardbaar, vindt de buurt. Ze eist komende donderdag bij de
bestuursrechter een 'voorlopige voorziening': de gemeente moet de
stilzwijgend afgegeven sloopvergunning schorsen en koppelen aan de
bouwvergunning, die de buurt nog wél met bezwaarschriften kan aanvallen.
Het is de laatste juridische strohalm, maar de buren hadden goede hoop. Tot
ze eind vorige week via-via de tip kregen dat de slopers in aantocht waren
zonder al dat geprocedeer af te wachten. Zondag kraakte een flinke groep
een deel van de loods . De buurtregisseur van de politie stelde vast dat
het gekraakte stuk waarschijnlijk langer dan een jaar leeg stond en dat het
niet meteen hoefde te worden ontruimd. Een groepje bleef slapen, een fikse
delegatie buren stond gisteren vroeg op om de kameraden bij te staan. Toen
het licht werd, stond Van Dalen inderdaad met zijn slopers op de stoep. Op
de hoek stond een shovel. Na 'wat duwen en trekken' en hevig delibreren,
stuurde de politie de bouwvakkers weg. Een ambtenaar bepaalde dat de
uitspraak in de rechtszaak moet worden afgewacht. De buurt blijft paraat
en was gisteravond vastberaden in een kringgesprek bijeen, in haar tot
gerieflijk praathuis opgekalefaterde 'kraakpand'. Kleedje op de vloer,
foto's tegen de muur, een kacheltje en wat theelichtjes en vooral de
enigszins samenzweerderige sfeer van burgerlijke ongehoorzaamheid; men
houdt het nog wel even uit. ''Nu is het lelijk door belabberd onderhoud,
maar juist deze ouderwetse, ambachtelijke plekken waren zo kenmerkend voor
dit stuk stad,'' melden buurtbewoners Anneke, Anton en Kees (geen
achternamen, zoals krakers betaamt) in gepaste retoriek. ''Alles verdwijnt
steeds, maar de Long van Rapenburg blijft. Wij gaan hier niet vrijwillig
uit.''
Copy?right! Het Parool
tdebruin@gmx.net
Find pgp key for tdebruin@gmx.net at Idap://europe.keys.pgp.com:11370
---------------------------------------------------------------------
Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
Faq: kraken-post-faq@dvxs.nl Archief: skwot.dvxs.nl
Kraken verzamelplaats: http://squat.net
|