[kraken] Fort van Sjakoo bijna gered

Auteur: International bookshop Fort van Sjakoo <sjakoo@xs4all.nl>
Datum: 01 dec 2003 14:24 uur

(English translation on: http://www.fortvansjakoo.nl)

Met grote vreugde kunnen we mededelen dat we zijn gestopt met de
inzamelcampagne voor de aankoop van onze ruimte. Nu negen maanden geleden
besloten we, met ons rug tegen de muur, te proberen de begane grond en
kelder van onze boekwinkel in eigen beheer te krijgen. Inmiddels is een
bedrag van 220.000 euro opgehaald. Genoeg om, zonder de hulp van een bank,
de winkelruimte te kopen. Door de inzet en steun van heel veel mensen
lijkt de onafhankelijke Amsterdamse boekwinkel het Fort van Sjakoo nu
gegarandeerd van een betaalbare plek in de toekomst.

Het voortbestaan van Het Fort van Sjakoo werd bedreigd door huurverhoging
van 900%. Het Woning Bedrijf Amsterdam (WBA), waar wij van huren legde,
ons deze verhoging op omdat het marktgerichte prijzen ging vragen voor
haar bedrijfsruimten. Van het begin af aan was het voor ons duidelijk dat
wij zo'n huur nooit op zouden kunnen brengen. De collectie van het Fort
wordt bepaald door de behoefte van het vrijwilligerscollectief om bepaalde
informatie te verspreiden. Deze behoefte staat vrijwel altijd lijnrecht
tegenover het op winstgerichte denken dat zo.n enorme huur van ons zou
verlangen. Na 25 jaar leek dan ook het einde van het Fort van Sjakoo in
zicht. Uit diverse gesprekken met het WBA werd duidelijk dat er weinig
onderhandelingsruimte was. Het WBA stelde de huur van ons nodig te hebben
om minder rendabele projecten te kunnen financieren. Een lagere huur werd
door het WBA gezien als een subsidie en die moest het Fort maar bij de
gemeente halen.

Nadat Sjakoo haar noodkreet had geuit stak een storm van protest op.
Vanuit allerlei hoeken kwamen de solidariteitsbetuigingen binnen. Vooral
de onder de direct betrokkenen bij de winkel was de actiebereidheid groot.
Al snel werd ons duidelijk dat we niet de enige waren die op deze manier
in de problemen kwamen. Dagelijks kwamen mensen de winkel in om met ons te
praten over gelijksoortige problemen zowel met het WBA als met andere
woningbouwverenigingen of de gemeente. Wettelijk bleek het WBA in haar
recht te staan. De enige uitweg bleek een procedure bij een commissie van
de kamer van koophandel die de door het WBA gevraagde huur zou toetsen aan
de waarde van de markt. We leerden dat zo'n toetsing niet zonder risico is
omdat de uiteindelijk vastgestelde huur met terugwerkende kracht in zou
kunnen gaan. De meeste WBA-gedupeerden die wij spraken besloten daarom
zelf met het WBA tot een gelijk te komen of simpelweg de huurovereenkomst
op te zeggen. Omdat we voor het Fort geen enkel ander geschikte plek
hadden kunnen vinden besloten wij wel deze weg te bewandelen.

In de tussentijd hadden de sympathisanten van het Fort ook niet stil
gezeten. Uit de hele wereld stroomden de protestbrieven bij het WBA
binnen. In Amsterdam werden verschillende brandbrieven de wereld in
geslingerd van mensen uit de boekenwereld en mensen die hun
naamsbekendheid in de strijd gooiden. Ook van autonome kant kwamen er een
aantal acties van mensen die hun boekwinkel niet zonder slag of stoot op
zouden geven. Zo werd de gevel van het WBA beklad met de leus .Rot op met
je 900% huurverhoging., kreeg de directeur van het WBA een slagroomtaart
in zijn gezicht en werd het kantoor van het WBA bezet. Inhoudelijk werd er
flink aan de weg getimmerd door de initiatiefgroep de Vrije Ruimte die een
lobby voerde met als thema .Sociale huren voor sociale functies.. Ja,
zelfs vanuit parlementaire hoek kregen we steun toen de partij Amsterdam
Anders / de Groenen een motie aangenomen wist te krijgen waarin de
wethouder werd verplicht er bij het WBA op aan te dringen onze
huurverhoging uit te stellen. Natuurlijk ging dit alles gepaard met de
nodige discussies binnen het Fort van Sjakoo-collectief over hoe we in
deze storm van protest ons eigen geluid konden laten horen.

Het WBA bleef echter bij haar standpunt dat ze met deze hele discussie
niets te maken had. Volgens het WBA omdat dat een zaak van de gemeente
was. Tussen het Fort en het WBA liep het overleg ook steeds stroever.
Zeker na de bezetting van haar kantoor zette het WBA haar hakken in het
zand. Argumenten voor en tegen onze huurverhoging liepen meer en meer via
de media die over onze ruzie gretig publiceerden.

Aan deze impasse kwam een eind toen de bedrijfshuuradviescommissie uitkwam
op een huur die lag op iets meer dan de helft van het bedrag dat het WBA
ons op wilde leggen. Een afgang voor het WBA en een overwinning voor ons
maar voor het Fort nog steeds een onmogelijk hoog bedrag. Met een enorme
huurschuld in onze rug, een onbetaalbare huur in het vooruitzicht en voor
het WBA een bijna halvering van haar inkomsten uit onze ruimte dreef ons
weer naar de onderhandelingstafel. In de volgende gesprekken met het WBA
bleek een voorstel van ons om de ruimte te kopen voor 200.000 euro
bespreekbaar en na een paar gesprekken kwamen we tot een overeenkomst
waarin het WBA ons de verhoogde huur met terugwerkende kracht kwijtschold
en wij een half jaar kregen om te kijken of aankoop voor ons een haalbare
optie zou zijn.

Met steun van de Verandering uit Utrecht en enkele sympathisanten kwamen
we tot de conclusie dat zo'n aankoop alleen haalbaar was als we minstens
de helft van het bedrag zelf bijeen zouden schrapen. Het was nu of nooit,
er werd een stichting opgericht die het beheer van de ruimte zou gaan
voeren en een steungroep die de aankoop-campagne .Stort voor het Fort. in
werking zette. Al snel werd duidelijk dat er veel mensen waren die het
Fort van Sjakoo ook wilden steunen in haar aankoopplannen. Er werd een
begroting en een folder gemaakt en al snel stroomde het geld binnen.
Honderden mensen en organisaties doneerden of leenden ons geld. De
leningen kwamen vrijwel alle renteloos. Door het hele land namen mensen
initiativen en organiseerden benefietfeesten of collecteerden geld. In een
paar maanden tijd werd het gehele benodigde bedrag opgehaald. Zo veel dat
we nu tot aankoop over kunnen gaan zonder de hulp van een dure banklening.

Dat waar we eerst alleen van durfden dromen is uitgekomen. De ruimte met
behulp van een solidaire (renteloze) economie uit de markt halen. En zo
kan aan de geschiedenis van onze ruimte aan de Jodenbreestraat weer iets
worden toegevoegd. Van sociale woning, op de nominatie voor sloop voor
een kantoorkolos, door de buurt gekraakt en gered, door de gemeente
gelegaliseerd, overgedaan in geprivatiseerde handen en binnenkort in
collectief bezit.

Helaas is aan de mentaliteit van de gemeente en de woningbedrijven niets
veranderd. Het blijkt dat hun beleid alleen maar meer slachtoffers creert.
Aan de lopende band worden sociale huurwoningen op de vrije markt
verkocht, subsidies afgeschaft en huren verhoogd. Terwijl tot voor kort
het kraken van n van de vele leegstaande winkelruimten ons enige
alternatief leek, wil een kamermeerderheid nu het kraken van
bedrijfsruimten verbieden. Laten we hopen dat ons verzet mensen zal
motiveren op te komen voor hun rechten, ook als die inmiddels zijn
weggesaneerd.

De komende maand zal duidelijk worden of er nog tegenslagen komen. Er valt
nog het een en ander uit te onderhandelen met het WBA. Maar als dat goed
gaat dan is in januari 2004 het Fort van Sjakoo gered. Op 9 januari geven
we dan ook een groot feest.

We zijn iedereen die zich de afgelopen jaren op allerlei manieren voor ons
heeft ingezet heel erg dankbaar. We houden je op de hoogte.

Groeten van het Fort van Sjakoo collectief en Stort voor het Fort
Meer informatie: www.fortvansjakoo.nl

+++++++++++++++++++++
Tijd voor een feest
Op 9 januari vieren we de toekomst van Sjakoo.
Van 16:00 tot 20:00 uur hapjes drankjes en vermaak in de winkel &
vanaf 21:00 uur in Vrankrijk (Spuistraat 216) feest met de bands ZEA, THE
EX en DJ.S. Toegang hiervan is gratis voor onze donateurs. Voor anderen 4
euro. De opbrengst van de avond in Vrankrijk gaat naar akties en
campagne.s tegen het dreigende kraakverbod.

Nieuw in de kelder onder het Fort: Subterranean Music
Distributeur en winkel voor kleine onafhankelijke labels. CD.s, boeken,
video.s en aanverwante zaken. Opening begin december.

--------------------------------------------------------------
 Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
 Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
 Faq: kraken-post-faq@dvxs.nl
 Website: http://krakenpost.nl
 [01 Dec 14:00u]: 266 abonnees + 231 niet-abonnees
--------------------------------------------------------------
 
ontvangsttijd Mon Dec 01 13:24:36 2003