[kraken] Feodale eigendomsman, geniale gek of gek genie.

Auteur: <ouwesiem@squat.net>
Datum: 09 dec 2003 18:22 uur

In memoriam

Feodale eigendomsman, geniale gek of gek genie

door Jos van de Ven

Maandag 8 december 2003
- Een telefoongesprek met Ewald Marggraff was haast vanzelfsprekend een
uren durend referaat. De diepgewortelde haat tegen de overheid, de boeren
en de geestelijkheid. Marggraff briesde, kookte en fulmineerde. Telkens
weer. De 'roomsen' en de 'rooien', niets moest de eigendomsman van de boze
buitenwereld weten. "De smeerlapperij. Is het niet bar?" Gevleugelde
beoordelingen van een grootgrondbezitter die in elk gesprek wederkeerden.

Ewald Marggraff op zijn geliefde landgoed Zionsburg in 1994. Op de
achtergrond de gisteren volledig uitgebrande villa.¨ Foto Jan Verhoeff

De laatste authentieke pachter van Midden- en Oost-Brabant vertrouwde aan
niemand zijn eigendommen toe. Dan had hij moeten delegeren. Hij was ervan
overtuigd dat een tweede persoon nooit zo goed zijn zaken kon regelen. Of
het nu om de sloop van een huis ging of het snoeien van een boom.
Marggraff nam al het werk op zich. "Wat heb je aan een pachter. Wat moet
je er mee doen. Het levert niets op." Of na het snoeien van platanen op
zijn landgoed Zionsburg. "De vorst zit goddomme nog in mijn poten." Hij
stak zijn handen uit; de aderen blauw en rood gezwollen.
Toelaatbare
Marggraff wandelde en handelde slim langs de grenzen van het toelaatbare.
Toen in de jaren negentig honderden kubieke meters gier over zijn
braakliggende akkers werd gespoten en daarmee de maïsgrond in een
blubberveld veranderde, reageerde hij met een laconiek "ik kan toch niet
alles in de gaten houden". Marggraff wist dat de rechter hem nooit kon
treffen. En inderdaad, de rechtbank veroordeelde de loonwerkers die
uitbundig het gier uitreden. De loonwerkers die in opdracht werkten,
moesten immers van de regelgeving op de hoogte zijn. Regels die hij als
jurist maar al te goed kende.

Een gesprek met Marggraff was vooral luisteren. En attent zijn. Tussen de
scheldpartijen door, bewandelde hij verschillende en lange zijpaden om
uiteindelijk een punt te maken. Dan weer genoeglijk achterover leunend.
Dan weer wild benend door het vertrek. Een opgestoken vinger,
stemverheffing of vuur brakende ogen. Uiteindelijk deugde niets of
niemand. Feodale denkbeelden van een geniale gek. Of een gek genie?
Marggraff bewees in ieder geval dat gekheid en genialiteit dicht bij
elkaar lagen.

Een vechter, zo gaf hij zichzelf als belangrijkste karaktertrek. Het
'tuig' van een overheid moest op de knieën. "Dat is mijn lol. Dat is mijn
leven. Als een eigenaar niet terugslaat, krijg je dictatuur. Zoals de
dictatuur van de PvdA. Dat rooie tuig."

Als iemand aan zijn eigendom kwam, ging hij tot aan de Hoge Raad. Of dat
nu om een strook voor een fietspad tussen Boxtel en Sint-Michielsgestel
ging, bebouwing van de Kopse Hof in Nijmegen waar een Romeinse
nederzetting was blootgelegd, woningbouw in Lith, het (krakers-)pand
Vughterstraat 224 of zijn geliefkoosde Wilhelminapark en Zionsburg. De
gemeente, provincie, rijk of Rijkswaterstaat. Marggraff treiterde tot in
het oneindige. Zelf zag hij het als bescherming van eigendommen.
Excentriek
Vooral de gemeente Vught liep tegen de excentrieke conservator aan. De
bouwval Parva Domus - direct aan de straatzijde vóór Zionsburg - was
synoniem voor zijn gevecht tegen alles wat van buiten kwam. De jeugd zou
het statige huis hebben vernield, "waarom met eigen centen opknappen,
Parva Domus staat niemand in de weg". Als Marggraff na decennia van
overleg met de gemeente - waarin hij ambtenaren, wethouders en
burgemeesters vooral aan het lijntje houdt - Parva Domus uiteindelijk laat
slopen, laat hij een minieme gevel staan. Als markering van zijn trots.
Liefdevolle koestering was er vooral voor zijn familie. Vol gloed kon hij
verhalen over de eerste vrederechter uit Den Bosch: Wilhelmus Fredericus
Ewaldus. "Exact de namen die ik draag", klonk het trots. Nee, hij was niet
als zijn vader, die Zionsburg kocht, af liet breken en in 1882 in één jaar
opnieuw liet bouwen. Lodewijk Marggraff was een echte familieman. "Wie
wilde nu zo genoemd worden. Het was Lo of Loke. Het onzinnige was, dat de
Vughtenaren op straat mij ook zo noemde." Lodewijk Maggraff en moeder
Catharina Schran - 'een echte moeder, niet pietluttig' - kregen vier
dochters en twee zonen. Ewald Marggraff verloor een jonger broertje vóór
zijn tweede jaar omdat hij werd ingeënd met een vergiftigde stof. "Afijn,
hoe het precies zit, weet ik niet. Ik ben geen specialist", sloot hij
broodnuchter een kwartier durende uiteenzetting over inentingen af.
Vrouwen
Ewald Marggraff volgde het pad van zijn vader door in vier jaar de studie
rechten aan de universiteit in Utrecht af te ronden. Hij houdt er weinig
contacten aan over. Niet in Utrecht, niet in Vught, niet in Monaco waar
hij officieel staat ingeschreven, maar het laatste anderhalf jaar niet
meer kwam. "Ik heb genoeg vrouwen ontmoet en kansen gehad. Natuurlijk ben
ik geweldig op vrouwen gesteld, maar nog meer op mijn vrijheid",
verklaarde hij zijn ongehuwde status. Enkele weken na deze uitspraken,
werd Marggraff eind april 1994 's nachts in Zionsburg overvallen en de
volgende ochtend zwaar gewond achter de toegangsdeur gevonden. De politie
sloot het onderzoek rap af. Ook al omdat Marggraff zich weinig kon
herinneren. De korpschef weigerde te vertellen of de grootgrondbezitter
volledig meewerkte aan het onderzoek. Het verhaal dat hij de dader(s) zelf
tot Zionsburg had toegelaten, werd door Marggraff ontkend. Het gras voor
de villa Zionsburg stond er gisteren hoog bij. De 24 ganzen en tien pauwen
die Marggraff had lopen, waren al verdwenen. "Het perk voor mijn deur is
niet met een machine te maaien. Je moet ze alleen niet te veel maïs geven.
Anders doen ze geen flikker meer. Weet je wat het is? Zwanen liggen alleen
maar mooi te wezen. Ganzen zijn fel. Maken ruzie." Marggraff zag meer in
een gakkende gans dan een mooie zwaan.

Zie ook
        Marggraff dood in uitgebrand Zionsburg

Brabants Dagblad | 09-12-2003 | Zoeken in het archief

--------------------------------------------------------------
 Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
 Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
 Faq: kraken-post-faq@dvxs.nl
 Website: http://krakenpost.nl
 [09 Dec 18:00u]: 258 abonnees + 231 niet-abonnees
--------------------------------------------------------------
 
ontvangsttijd Tue Dec 09 17:22:49 2003