From: nijmegen@squat.net
Date: 01 Jan 2003 17:38 uur
Broeknieuws
Ontwikkelingen rond de legalisatie van De Grote Broek.
Op 29 oktober 2002 berichtten we jullie over de aankoop van kraakpand De
Grote Broek door de Gemeente Nijmegen. Sindsdien is er veel gebeurd. Er is
in de stad een discussie losgebrand over het al dan niet doorzetten van de
legalisatie en het aanmerken van De Grote Broek als culturele broedplaats.
Twee winkeliers uit de Van Broeckhuysenstraat droegen een eigen steentje
bij aan de discussie door aan te bieden het pand te kopen. In de
raadcommissievergadering van 4 december 2002 kwam er bovendien veel
kritiek op de voorstellen van het college. Zowel wat betreft het
Broedplaatsenbeleid, waar de Broek deel van uit maakt, als in de discussie
over het voorgelegde huurcontract tussen ons en de gemeente. Uiteindelijk
kregen de wethouders de opdracht van de commissie om opnieuw met ons te
gaan onderhandelen. Een eerste oriënterend gesprek heeft inmiddels
plaatsgevonden en in januari gaan we weer om de tafel zitten.
Meer achtergronden vind je in deze nieuwsbrief, maar je kunt ook terecht
op onze website http://squat.net/nijmegen/grotebroek/. Hier vind je ook
stukken uit de pers en de tekst van onze brochure ‘De Grote Broek, heden,
verleden en toekomst van een Nijmeegse vrijplaats’. Een papieren exemplaar
kun je afhalen bij één van de activiteiten in het pand.
We willen je graag op de hoogte houden van de ontwikkelingen, en je kan
ons dat makkelijk maken door je op te geven voor de verspreidingslijst. Om
kosten te besparen gebruiken we het liefst e-mail. Dus: Als je op de
hoogte wil worden gehouden stuur dan even een mailtje naar
broeknieuws@squat.net. Een kaart of briefje kan natuurlijk ook. De
adressen vind je elders in de nieuwsbrief.
Aankoop door de gemeente en voorgenomen verhuur aan ons.
Op 29 oktober besloot het Nijmeegs college van Burgemeester en Wethouders
om De Grote Broek te kopen van de erven van de eigenaar Karel, als
strategische aankoop. Dit vormde een voorlopige afsluiting van
onderhandelingen die wij met (ambtenaren van) de gemeente hebben gevoerd.
Die onderhandelingen resulteerden tevens in een huurcontract tussen ons en
de gemeente, dat echter pas wordt aangegaan door de gemeente, nadat de
raad haar goedkeuring aan de plannen heeft gegeven.
Het voorstel aan de raad was het pand op basis van het huurcontract aan de
Woon- werkvereniging De Grote Broek te verhuren en de aankoop en verbouw
van het pand te financieren uit het budget voor culturele broedplaatsen.
Dat budget moest ook nog door de raad vastgesteld worden evenals het
beleid dat eraan ten grondslag ligt.
Het huurcontract geeft aan de Woonwerkvereniging een redelijk grote
zekerheid van continuïteit, financiële laagdrempeligheid en mogelijkheid
tot zelfbeheer (belangrijke voorwaarden voor ons om met huur in te kunnen
stemmen). Voor de gemeente zijn ondermeer toetsingsrecht van
onderhuurovereenkomsten, driejaarlijkse toetsing van het gebruik van het
pand aan criteria als bezoekersaantallen en uitsluiting van winstoogmerk
opgenomen.
De activiteiten
Uitgangspunt bij de onderhandelingen is voor ons altijd geweest dat de
huidige activiteiten behouden en uitgebouwd moeten kunnen worden en dat er
daarnaast ruimte is voor de ontwikkeling van een aantal nieuwe
activiteiten. De huidige activiteiten zijn deels maatschappelijke en deels
cultureel. Vooral de culturele activiteiten willen we uitbreiden, onder
handhaving van de maatschappelijke activiteiten. Begin december hebben we
middels een persbericht bekend gemaakt welke nieuwe activiteiten wij graag
in het pand willen:
- de stencilwerkplaats van kunstenaarsinitiatief Extrapool
(http://www.extrapool.nl/). Het betreft een openbare werkplaats waar met
name kunstenaars boeken en tijdschriften maken. Daarnaast wil Extrapool
haar archief en distributiecentrum van drukwerk en muziek in De Grote
Broek vestigen.
- een zeefdrukcollectief. Het zeefdrukcollectief wil op kleinschalige en
ambachtelijke wijze papier en textiel bedrukken. Thema’s zijn daarbij:
kunst, experiment, politiek en de raakvlakken daartussen. De ruimte zal
deels als openbare werkplaats beheerd worden.
- één ruimte als kantoor- en inloopruimte voor één of meer
maatschappelijke organisaties
Eerder was al besloten dat:
- de podiumfunctie (http://squat.net/nijmegen/onderbroek/) in het pand zal
worden uitgebreid en dat de podiumruimte buiten openingstijden gebruikt
kan worden als oefenruimte voor theatergroepen.
- de oefenruimte voor bands zal worden uitgebreid van 4 naar 12 bands
- de activiteiten op het gebied van lezingen, debat en video
(http://squat.net/nijmegen/klinker/) zullen worden uitgebreid, aangevuld
met literaire avonden.
- de woonfunctie van het pand zal worden uitgebreid
Een groot deel van de politiek reageerde verbolgen op het nieuws van de
aankoop en de voorgenomen verhuur: de gemeenteraad had – eventueel
vertrouwelijk - gekend moeten worden in het aankoopplan. Het gaat hierbij
voor een belangrijk deel om een politieke en formele discussie over de
verdeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden tussen stadsbestuur en
gemeenteraad. Naast kritiek op de aankoop, was echter ook lang niet
iedereen blij met voortgezet gebruik van het pand door de huidige bewoners
en gebruikers. Andere twijfelden eraan of de activiteiten in De Grote
Broek voldoende cultureel zijn om subsidiëring vanuit het culturele
broedplaatsenbeleid te rechtvaardigen.
Commissie stedelijke samenleving
Op de agenda van de raadscommissie stedelijke samenleving (een
adviescommissie bestaand uit raadsleden) van 4 december 2002 stond onder
andere het gebruik en verhuur van De Grote Broek en het nieuwe
broedplaatsenbeleid. De broedplaatsennotitie van het college werd te mager
bevonden. Wel onderstreepten de meeste fracties de noodzaak van permanente
broedplaatsen en bepleitten zij een slechts marginale inhoudelijke
toetsing. De overheid diende voornamelijk voorwaardenscheppend op te
treden en niet inhoudelijk sturend, om creativiteit niet te beknotten met
regelgeving. De discussie beperkte zich wel met name tot beeldende
kunst-broedplaatsen. Vastgesteld werd dat het begrip ‘culturele
broedplaats’ onvoldoende gedefinieerd was.
In een inspraakbijdrage hebben wij aangegeven dat een broedplaats niet
alleen bedoeld hoeft te zijn voor productie van beeldende kunst. Dat ook
woonwerkpanden, waar productie en vertoning van kunst naast andere
culturele en maatschappelijke activiteiten plaatsvinden, als broedplaats
aan te merken zijn. Zo’n pand is De Grote Broek. Naar ons idee heeft een
dergelijk pand een grotere maatschappelijke waarde.
Het gaat om activiteiten die onderling verbonden zijn, doorstroom intern
en extern bevorderen en die gericht zijn op een grotere doelgroep dan nu
het geval is en bovendien een doelgroep die elders niet of niet meer
terecht kan. Bovendien denken we ruimte te kunnen bieden aan uiteenlopende
initiatieven van kortere en langere duur (podium, lezingen/debat, video,
literatuur, openbare drukwerkplaatsen, productie en vertoning van muziek
en theater), doorlopend en ad hoc. Een project als De Grote Broek kan
alleen succesvol gedraaid worden als broedplaats of woonwerkpand, als daar
een redelijke mate van zelfbeheer en bij het gebruik passende huurprijzen
aan gekoppeld zijn.
In die zin kan de legalisatie van De Grote Broek moeiteloos vergeleken
worden met oude legalisaties in Nijmegen, waar in de jaren tachtig
woonwerkpanden met flinke rijks- en gemeentesubsidies aangekocht werden.
Die panden zijn destijds door of voor de bewoners/gebruikers altijd in
eigendom verkregen. Voor die panden golden geen criteria en er was altijd
sprake van een samengaan van wonen en werken. De legalisatie van De Grote
Broek is ook te vergelijken met broedplaatsenbeleid en legalisaties elders
(Blauwe Aanslag in den Haag en Plantagedoklaan in Amsterdam). Ook daar
vinden flinke investeringen plaats door de gemeentelijke overheid. Die
panden worden in erfpacht of eigendom gegeven aan de bewoners/gebruikers
(voorheen krakers).
Tenslotte benadrukten we dat een project als de Grote Broek alleen maar
kan slagen als het wonen betrokken is bij de activiteiten. Van bewoners in
het pand wordt verwacht dat zij werken bij de verschillende activiteiten
en actief bijdragen aan het (dagelijks) beheer en onderhoud van het pand.
Een dergelijke manier van leven, wonen en werken is gebruikelijk en
noodzakelijk bevonden bij alle al gelegaliseerde woonwerkpanden in en
buiten Nijmegen.
Door de leden van de commissie stedelijke samenleving werd veel kritiek
geleverd op de verhuurplannen aan de zittende bewoners/gebruikers.
Verschillende fracties twijfelden aan de passendheid binnen het cultureel
broedplaatsenbeleid. De Broek zou te weinig cultureel zijn en vooral te
weinig aan kunstproductie doen. Daarnaast bestond er kritiek op de wijze
van subsidiëren. In de plannen is er gekozen voor een
investeringssubsidie: de gemeente betaalt aankoop en verbouw; de
bewoners/gebruikers betalen dat ten dele terug via de huur. Toetsing vindt
in het plan driejaarlijks plaats aan de hand van criteria uit het
huurcontract. Het niet voldoen aan de criteria kan tot bijstelling van het
gebruik leiden of tot ontbinding van het contract. De woordvoerder van de
SP stelde echter dat er sprake zou moeten zijn van jaarlijkse
budgetsubsidiëring: de subsidie wordt alleen toegekend of verlengd als er
aan vooraf gestelde voorwaarden wordt voldaan. Ook zou de woonruimte niet
mee gefinancierd moeten worden, zonder dat er gemeentelijke invloed op de
woningtoewijzing bestaat. Bovendien zou er grotere controle moeten kunnen
zijn op wat er aan activiteiten in het pand plaatsvindt. Verschillende
fracties uit de oppositie (VVD, CDA, Nijmegen Nu, Stadspartij en
Seniorenpartij) vonden dat verhuur aan de huidige gebruikers een
onacceptabele beloning voor kraken was.
De opdracht van de raadscommissie was duidelijk: we zullen opnieuw met de
wethouder(s) moeten gaan praten over een nieuwe constructie of invulling
die tegemoet komt aan de kritiek van de raad. Voor ons blijft voorop staan
dat de continuïteit en (financiële) toegankelijkheid van De Grote Broek
als faciliteit voor maatschappelijke en culturele vernieuwing en
kleinschaligheid gewaarborgd moet worden.
Een andere manier van toetsen met korte termijn subsidiering kan makkelijk
leiden tot een situatie, die alle fracties juist niet wilden: inhoudelijke
bemoeienis van de overheid met de creativiteit en informaliteit van een
broedplaats. Het is naar ons idee in strijd met de fundamentele keuze
onroerend goed uit de markt te nemen – en dus niet marktconform te
verhuren – ten behoeve van experimentele culturele en maatschappelijke
activiteiten.
De buren
Op zaterdag 7 december berichtte dagblad De Gelderlander over het idee van
een paar ondernemers uit de Van Broeckhuysenstraat om het pand van de
gemeente over te kopen, opdat er weer winkels in het pand konden komen. Zo
zou de oude sfeer van weleer hersteld kunnen worden. Het lijkt aan deze
heren voorbij te zijn gegaan dat de straat waarin zij hun bedrijf runnen,
evenals de rest van het stadscentrum is veranderd. In de achttien jaar is
De Grote Broek juist een constante factor in de straat geweest, met
activiteiten waar noch de winkeliers, noch andere mensen in de buurt
noemenswaardige last van hadden. Die ene keer dat een aardappelschilster
op de stoep zat en een bakfiets geparkeerd stond daargelaten.
De winkeliers treden in het dubieuze voetspoor van andere mensen met geld
die gebouwen opkopen om zo te voorkomen dat er voor hen minder
welgevallige activiteiten in de buurt komen. De erven van Karel hebben het
pand bewust aan de gemeente verkocht. Nu de verdere ontwikkeling van het
pand even stokt menen de winkeliers een gat te ontwaren waar ze in denken
te kunnen springen. Uit de reacties van diverse politici blijkt dat zij,
net als wij, ook niet echt warm lopen voor het idee.
Hoe nu verder?
Je zult begrijpen dat het laatste woord over de toekomst van De Grote
Broek nog niet gezegd is. Er zal een nieuw voorstel aan de raad moeten
komen. Pas daarna zal de toekomst van het pand veilig gesteld zijn, of
niet. De mogelijkheid bestaat dat we niet tot een acceptabele invulling en
afspraken kunnen komen. Niet acceptabel voor ons of voor de
gemeente(raad). Vooralsnog gaan we daar echter niet vanuit, wij geloven
nog steeds dat De Grote Broek een waardevol onderdeel is van de Nijmeegse
culturele en maatschappelijk infrastructuur en een groot draagvlak heeft
in en buiten de stad.
We hopen dat je op de hoogte wilt blijven van nieuwe ontwikkelingen en je
opgeeft voor onze nieuwsbrief per mail of op papier , of kijk op de
website!
Voor meer informatie kun je contact opnemen op onderstaande adressen:
Grote Broek
van Broeckhuysenstraat 46
6511 PK Nijmegen
grotebroek@squat.net
Aanmelden voor de nieuwsbrief: broeknieuws@squat.net
http://squat.net/nijmegen/grotebroek/
--------------------------------------------------------------
Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
Faq: kraken-post-faq@dvxs.nl
Website: http://krakenpost.nl
[Op 01 Jan 17:00u.: 227 abonnees]
--------------------------------------------------------------
|