Re: [kraken] Kraker van nu heeft de PR op orde

Auteur: Harry <harry@squat.net>
Datum: 14 sep 2003 15:44 uur

Otto Keyzer (ottokeyzer@yahoo.co.uk):
  
> Vandaag in PS: De nieuwe krakers

Parool 12-09-2003

'Kraken is het oplossen van je eigen problemen'

Er lijkt zowaar een heus kraakgolfje aan de gang in de stad. Het
Olympisch Stadion, de villa van Den Uyl en nog wat fraaie pandjes in
Zuid, de bewakershuisjes van de Bijlmerbajes en een half woonblok in de
Van der Hoopstraat. Keren de roerige jaren tachtig terug of overheersen
nog de pragmatische jaren negentig? Een rondje langs de velden.

HANS VAN DER BEEK

BIJ DE BUREN ZITTEN enkele stickers van 'Korps Mariniers' achter de
ramen. Lef kun je ze zeker niet ontzeggen, de krakers van de
bewakershuisjes van de Bijlmerbajes. 'Veroordeeld tot kraken' staat op
een doek voor het raam, als knipoog naar de buren, veelal bewakers van
buiten de stad die er een kamer huren voor doordeweek. De nieuwe
bewoners, twaalf krakers verdeeld over vier huisjes, zijn druk bezig hun
nieuwe onderkomen bewoonbaar te maken. Elektra en water zijn nog niet
aangesloten, en naar het toilet gaan ze bij het tankstation even
verderop, maar er is hier tenminste een klein stukje woningnood
bestreden. Cor, een 26-jarige Limburger die in Amsterdam verzeild raakte
door de liefde voor een kunstenares met, helaas, een
eenkamerappartement, wast de ramen. "He,", roept Anna, een dertigjarige
choreograaf uit Munster. "Dat is drinkwater!"
"Nee hoor," zegt Cor, ook niet gek. "Dit water is van de buren." Want
met die buren viel het reuze mee, zeker na de eerste schrik. Ze hebben
de krakers zelfs gewezen hoe je de witte houtplaten voor de ramen
verwijdert zonder het glas te breken. Van anderen krijgen ze zolang
elektra met een verlengsnoer door het raam.
  
De krakers doen dan ook hun best niemand hier te irriteren. Een woning
die ze kraakten - ook met witte houtplaten voor de ramen - gaven ze
meteen terug, toen bleek dat de brandweer er oefeningen in duisternis
houdt. En het huisje op nummer 22 bleek in gebruik als fietsenstalling,
dus daar zijn ze ook van afgebleven. En er wordt goed rekening gehouden
met het slaapritme van de buren. Per dag wordt er maar een half uurtje
fors getimmerd en gebroken, en ook niet steeds op hetzelfde tijdstip
omdat de buren tenslotte verschillende diensten draaien.

De kraker als goede buur, het kan verkeren. Als hun geloofsgenoten in de
jaren tachtig op een pandje waren gestuit, zoals deze week in
Amstelveen, met een arsenaal aan wapens en chemicalien, dan hadden ze
daar wel raad mee geweten in hun heilige oorlog tegen het establishment
in het algemeen en burgemeester Van Thijn in het bijzonder. Maar deze
krakers houden het graag ontspannen. "Het mag hier geen tweede Ruigoord
worden," zegt Joya (21), vierdejaars international business en zelf
geboren in een kraakpand, dus papa is 'ontzettend trots'.

De groep bestaat, naast drie Amsterdammers, uit Ieren, Duitsers en
Limburgers en die hebben allemaal recht op een woning. Natuurlijk, ook
de plicht om voor die woning te betalen, maar dat valt nog niet mee.
Anna: "De wachtlijsten zijn zo lang dat je in de illegale onderhuur
terechtkomt, waar mensen tweehonderd euro per maand winst maken op tien,
twaalf vierkante meter. Dat is illegaler dan kraken. Maar dat is een
houding die door de hele maatschappij gaat: winst maken, oak al doe je
niks voor dat geld."

En dan klinkt op de Wenckebachweg de warme klank van die goede oude
revolutie. "Alle rijken moeten hun huis uit," zegt Cor. "Als je geld
hebt, kun je alles. Maar als je ander werk hebt, vaak nuttiger werk,
verdien je tien keer minder dan een advocaat of een manager die meedoet
de planeet te verkloten en de natuurlijke middelen uit te hollen. Marx
heeft daar heel mooie dingen over geschreven," aldus Cor, zelf
huishoudhulp bij ouderen. "Er worden zakken gevuld met het recht op
wonen. Aso's."

Aan de andere kant, pragmatisch is Cor ook. Zou hij antikraak gaan
zitten, als het moest? "In principe niet. Maar stel, mijn vriendin wordt
zwanger, en we staan op straat - dan wel natuurlijk. Maar daar gaat het
niet om. In principe is alles wat je doet politiek, ook als het
pragmatisch is." Kraker Bart, 23 en muzikant, gaat rond met een pak
droge cruesli. Deze week nodigen de krakers hun buren uit voor koffie en
thee, en wie weet een potje voetbal. Ook moeten ze nog onderling de vier
huisjes verdelen. Het ene huis is namelijk meer werk dan het andere, en
twee huisjes hebben geen tuin. Die is door de buren gekraakt.

BE VRIJSTAANDE VILLA in de Apollolaan, met uitzicht op het Hilton, lijkt
in niets op een kraakpand. Goed, er hangt een anarchistenvlag voor een
raam, maar dat kan net zo goed de slaapkamer zijn van de rebellerende
zoon des huizes. De camera bij de deurbel functioneert nog prima, net
als het kookeiland en de tuinverlichting. Er zijn slechtere pandjes om
te kraken. Hoewel: "Met een verdieping extra hadden we wat minder
slaapkamers hoeven delen," zegt Marianne (20), uit Friesland, maar daar
kwam haar ambitie als politiek actievoerder 'niet uit de verf'.

MET ZIJN ACHTEN zitten ze hier sinds enkele weken. Er zijn maar drie
slaapkamers - alledrie met eigen douche, dat wel - dus slaapt een kraker
in de garage en een in de badkamer, toch nog zo groot als een
respectabele studentenkamer. Het pandje moet 1,9 miljoen euro kosten.
Marianne: "En dan lekt de wasmachine ook nog."

Drieenzeventighonderd euro per vierkante meter is zelfs voor de
Apollolaan nogal fors. Vooral omdat de tuin - als we dan toch zeuren -
relatief aan de kleine kant is. En de open haard is nep. Marianne: "Maar
het blijft luxe natuurlijk. We krijgen ook heel veel vrienden op bezoek
die zich even komen wassen." En vrienden zijn er veel. Volkert (35),
fietsenmaker en kraker sinds de late jaren tachtig: "We kraken al jaren,
bijna elke zondag. Maar meestal zijn het gewone etages, dus die vallen niet zo op als de spectaculaire panden nu."

Zo werd enkele weken geleden de villa van oud-premier Joop den Uyl in
Buitenveldert gekraakt. De eigenaar van de fraaie villa in de Oranje
Nassaulaan had, zo bleek, helaas een geldig huurcontract, dus die
krakers hebben zich inmiddels over de stad verspreid. Ook de
studentenkrakers in het Olympisch Stadion zijn inmiddels vertrokken en
wonen nu ergens aan de Rozengracht. Axiegroep de Drijvende Autonomen
kraakte onlangs de filmboot Ocean Warrior. Want voortdurend stromen de
tips binnen van leegstaande panden - van verhuisbedrijven, postbodes,
buurtbewoners en rondfietsende krakers. In kaartenbakken wordt
nauwkeurig bijgehouden of het jaar leegstand al is gepasseerd.

Wie een mooi plekje zoekt, kan zich vervolgens melden bij een van de
'kraakspreekuren' verspreid over de stad, waar een groepje uitzoekers
precies kan vertellen welke panden kraakbaar zijn, en wie daarvoor in
aanmerking komt. Vervolgens treden de ongeschreven afspraken met De
Macht in werking. Je ramt de deur in, dat wel, maar belt vervolgens
keurig de wijkagent. Die komt dan 'leegstand vaststellen' en - als het
afgesproken 'kraaksetje' van tafel, stoel en matras aanwezig is - bestempelt hij het pand oak officieel als gekraakt. Daarna mag de eigenaar de ontruimingsprocedures beginnen.

Barricaden zijn nauwelijks nodig, want de mobiele eenheid komt nu echt
niet aan de deur. Een knokploeg van de eigenaar, ja, dat kan. Maar dan
sta je met je blauwe ogen juridisch wel weer sterk met zicht op
schadevergoeding. En voor de korte lijntjes naar de pers is er 'de
perstelefoon'.

Volkert heeft er zijn handen vol aan. "En daarom ben ik bewust twee
dagen in de week minder gaan werken." Een idealist, jawel. Volkert:
"Toch wel. En ik ben, als het goed is, een opbloeiend ras. Er is een
tegenreactie tegen het verrechtsende klimaat in Nederland." Het
pragmatisme van de krakers in de Bijlmer, die in uiterste geval nood een
anti-kraakwoning zouden accepteren, verwerpen ze. Marianne:
"Beginnelingen." En Volkert: "Die moeten er nog achterkomen dat je je
met antikraak een schijnzekerheid verschaft. Als de eigenaar zegt:
wegwezen, moeten ze er binnen een week uit. De eigenaar van een gekraakt
pand moet eerst gaan procederen, en zelfs als hij het kort geding wint,
dan nog moet hij wachten op de eerstvolgende ontruimingsgolf van de
politie. Dat kan, met een beetje geluk, een half jaar duren. Dus je kunt
beter je poot stijfhouden, dan antikraak gaan zitten." Wat, erkent
Volkert, welbeschouwd pragmatisme is, en wel van de bovenste plank.

MET DE ETAGES in de Van der Hoopstraat is niks mis. Klaar voor bewoning,
met verwarming en al, op vloerbedekking en een lik verf na. Het kost
alleen een paar centen. Om precies te zijn: 140.000 euro hoopt de
eigenaar, woningcorporatie Patrimonium, te vangen voor een
tweekamerwoning - een van twaalf vierkante meter aan de straatkant, en
een van twintig vierkante meter achter, inclusief keuken. Simon, met de
ervaring van een leven lang kraken: "Die raak je aan de straatstenen
niet kwijt." Nee, voorlopig ligt Simon ('ergens in de veertig') hier nog
wel op zijn matrasje, al was het omdat de vijftien krakers, verdeeld
over elf etages, niet zitten te wachten op potentiele kopers over de
vloer. Simon: "Je hebt ook recht op privacy."

Simon, het grijze haar tot in de nek, zit al in kraakbeweging vanaf de
jaren tachtig. Hij was erbij, in de tijd van de staten van beleg en de
doodsbedreigingen aan het adres van de burgemeester. Maar tijden zijn
veranderd, en Simon betreurt dat best. De oorlog van vroeger is niet
meer. Simon: "Zonde. Met een flinke rel krijg je tenminste de dingen
sneller gedaan. Maar we zijn mietjes geworden. Mensen zijn minder bereid
risico's te nemen. De repressie van justitie is tegenwoordig ook veel
hoger. Een heel vervelend recht bijvoorbeeld is artikel 429. Dat bepaalt
dat een huis een jaar leeg moet staan. Maar als die eigenaar om de zo
veel weken de planten water gaat geven of hij slaat af en toe een
spijker in de muur, dan is het volgens de wet al bewoond. Er wordt
misbruik gemaakt van de wet."

Maar de ideologie van de huidige generatie krakers is er nog wel, zo wil
Ruben (32 en 'een beetje een vrijbuiter', die 'de laatste tijd wat
moeite' heeft een baan te vinden) maar even gezegd hebben. "Natuurlijk,
de mensen van nu zijn meer ik-gericht. Als je je eigen belang wilt
opofferen voor het gemeenschappelijk belang, dan word je voor hippie
uitgemaakt. De krakers toen waren meer bereid om voor schut te gaan, en
drie, vier maanden te gaan zitten voor hun idealen. Maar tegenwoordig
zijn de straffen niet mals. Je mag niet eens meer met iets hards naar de
politie gooien." Simon heeft nog een mooie oneliner ('Kraken is het
oplossen van je eigen problemen') en Rubin wil nog wel iets kwijt over
de actiebereidheid van de huidige generatie krakers. "We hebben geleerd
van de fouten uit het verleden. We trekken niet meer bij elke ontruiming
de straat open, want de straffen zijn te hoog. Maar als er actie komt,
komt er ook echte actie. Als je toch voor schut moet, dan maar goed."

Zit Rubin hier heel spannende dingen te insinueren, met bommen en
granaten en al? Rubin, met een zo mysterieus mogelijke glimlach: "Jij
mag daaruit opmaken, wat je zelf wilt."

"Jij zit onzin te brallen," zegt Simon, eminence grise tenslotte.

--------------------------------------------------------------
 Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
 Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
 Faq: kraken-post-faq@dvxs.nl
 Website: http://krakenpost.nl
 [14 Sep 15:00u]: 241 abonnees + 215 niet-abonnees
--------------------------------------------------------------
 
ontvangsttijd Sun Sep 14 13:44:31 2003