[kraken] Nieuwe jeugd voor een gepasseerd station.

Auteur: <ouwesiem@squat.net>
Datum: 19 jun 2004 17:25 uur

Nieuwe jeugd voor een gepasseerd station

Door HARRY VAN DER PLOEG

OOSTERBEEK - Afgedankt voor het reizigersvervoer werd station Oosterbeek
Laag al in 1938. Krakers redden de restanten in 1983 van de ondergang.
Ruim 125 jaar na de opening van de halte langs de spoorlijn Arnhem -
Nijmegen dromen zij thans over de wederopbouw van het gepasseerde station.

De mensen van de Bewonersvereniging Oosterbeek Laag zijn er niet echt
rouwig om dat er geen trein meer stopt voor hun deur. Het gedender van het
spoor stoort noch hen, noch de natuur. De fazanten vliegen er als het ware
het huis in.

Sinds 1983 wonen ze hier, in een schilderachtige idylle op het snijpunt
van de Klingelbeekseweg en het viaduct bij de Benedendorpseweg in
Oosterbeek, nabij de Rijn. Verstopt achter struiken, bomen en een
rommelige loods van een buurman. Het paradijs van Malle Pietje.

Het had maar weinig gescheeld of het monument was door een bulldozer van
de aardbodem geveegd, want de NS wilde er in 1983 van af. De krakers
staken daar een stokje voor."Het heeft een paar weken leeg gestaan",
herinnert Ton zich. "De vloeren waren eruit gebroken, de mooie ramen, alle
deuren. Alles was klaar om tegen de grond te worden gewerkt."

Dierbare herinneringen hebben ze aan de bemoeienis van de toenmalige
CDA-fractievoorzitter Suurmond van de Renkumse gemeenteraad. De krakers
zien hem nog het pad opkomen. "In een strak pak en met een aktentasje."
Het uniform van de gehate gevestigde orde. "Dat wordt niks, dachten we."
Maar de man in het strakke pak werd hun beste vriend in moeilijke tijden.

Bewonersvereniging Station Oosterbeek Laag gingen ze zich noemen. Een
vereniging met vijf leden: Maarten Berfelo, Ton Zwartkruis, Arnold ter
Weeme, Birgit Stam en Neil Edwards. De eerste jaren kenmerkten zich door
een hoop gedoe en gesukkel rond de status van hun bewoning, maar die
ellende is nu achter de rug. "We hebben het station nu van de NS in
erfpacht, tot 2039." Arnold schiet in de lach. "Daarna moeten we de grond
kaal opleveren, denk ik."

Zover zal het vermoedelijk nooit komen, want de opvattingen over wat waard
is om voor komende generaties behouden te blijven zijn inmiddels
veranderd. Om die reden willen de bewoners nu ook echt aan de slag om het
station op te knappen. Stukje bij beetje, want ze moeten de klus wel zelf
klaren: de gemeente Renkum rammelt niet echt met de beurs als het om
monumentaal erfgoed gaat. Maar misschien komt daar wel verandering in als
ze op 17 juli de open dag achter de rug hebben. "Belangstellenden zijn dan
van harte welkom."

Maartens broer Koen heeft in opdracht van de vereniging een serie
ansichtkaarten samengesteld van het oude station. Op de eerste, die kort
moet zijn genomen na de oplevering op 15 juni 1879, lijkt de
spoorwegidylle bovenop een kale gletsjer ergens in de Alpen te staan.
Nergens is een boom te bekennen rondom de schepping van architect M.A van
Waddenoyen.

Ton wijst op een bouwtekening van het driedelig complex met zadeldaken en
een prachtig torentje in een standaardwerk over spoorwegarchitectuur van
drs. H. Romers. "Alles in chaletstijl." Het was het eerste asymmetrische
station van Nederland. Van Waddenoyen had alle registers open getrokken om
van de daken iets moois te maken. Met de roodroze Italiaanse leistenen in
een ruitmozaïek moet het station een blikvanger van formaat zijn geweest.
Later raakte alles gehavend en verwoest.

Mannen van de Britse Airbornedivisie sneuvelden hier op 17 september 1944;
de Duitsers lokten hen in een hinderlaag op de open vlakte van het
rangeerterrein. "Paratroopers die het overleefden hebben ons verteld dat
er in de toren een sluipschutter zat." Die spits zal een paar voltreffers
hebben gehad en is later afgebroken. "Die spits willen we ook weer terug
brengen, compleet met de Italiaanse leistenen."

De omgeving moet ook wat netter gaan worden. "Die sloopauto's voor de deur
willen we weg halen." Het enige element dat dan nog zal vloeken met de
idylle zijn de metershoge geluidsschermen langs het spoor. "Zinloos zijn
die dingen natuurlijk. Als je echt wat aan het lawaai wil doen moet je het
achterstallig onderhoud van het spoor aanpakken."

Ze stonden er al toen ze erachter kwamen dat de geluidsplaten in
metaalkleur voor hetzelfde geld ook in groen worden geleverd. Een
bijgeleverde klimop zal nu de juiste schutkleur moeten gaan leveren.

Op 17 juli wordt Oosterbeek Laag open gesteld voor bezoekers. De
ansichtkaarten zijn verkrijgbaar bij de VVV, hotels en de boekhandel in
Renkum.

De Gelderlander 17-06-2004

--------------------------------------------------------------
 Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
 Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
 Faq: kraken-post-faq@dvxs.nl
 Website: http://krakenpost.nl
 [19 Jun 17:00u]: 265 abonnees + 265 niet-abonnees
--------------------------------------------------------------
 
ontvangsttijd Sat Jun 19 15:25:48 2004