[kraken] GeKortwiekt in Arnhem

Auteur: <ouwesiem@squat.net>
Datum: 23 feb 2005 00:56 uur

Ravage #3, 25 februari 2005 m

GeKortWiekt in Arnhem

Kunstenaarskolonie KW37 wordt ontruimd

Het is definitief. De Arnhemse kunstenaarkolonie aan de Koningsweg zal op
8 mei van dit jaar haar naam en adres moeten wijzigen op het grote
bureaucratieformulier. Net als twaalf jaar geleden wil het ministerie van
Defensie haar terrein terug en deze keer is het menens. In een land van
hokjes laten deze kunstenaars zich echter niet ketenen en vechten voor een
vrij voortbestaan.

Tekst Ioana Tudor

Een geslaagde kraak in 1993 van een leegstaand gebouwencomplex aan de
Koningsweg in Arnhem, met het ministerie van Defensie als eigenaar, maakte
dat veertien kunstenaars een legerbasis omtoverden in een plek voor
ultieme activiteit en creativiteit. Vlak na de kraak eiste Defensie het
terrein terug voor het bouwen van een skill house en de ontruiming stond
al na vier maanden op de planning.

De kunstenaars waren echter nét zo serieus over hun eigen skills en door
veel aandacht van de media beloofde de gemeente een ander terrein aan de
kunstenaars toe. Dat terrein bleek echter al op het ontruimingslijstje van
de gemeente te staan en door het falen van het interne communicatiesysteem
werd de gemeente gedwongen de kunstenaars met rust te laten op het
KW37-terrein, wat opeens niet meer zo dringend een skill house hoefde te
worden.

Zelfwerkzaamheid

Arnhem, twaalfenhalf jaar later. De legerbasis is alleen nog maar over de
muurtjes van Koningsweg nummer 37 te bekennen en het terrein is niet meer
alleen een basis voor kunst, het is een vastliggend feit. Een feit dat
ontstaan is door eigenzinnige zelfwerkzaamheid, die in alles op dit stukje
grond te zien is. De schuren die er eerst stonden zijn aangevuld met
indrukwekkende bouwwerken en inventies van steen, aarde, metaal en hout.
Elk element overheerst weer een ander deel van het terrein, maar het
metaal is overal zeer nadrukkelijk aanwezig.

Onder de indruk zijnde pak ik mijn knikkende knieën bij elkaar en loop
over het terrein. In elke opeenstapeling van werkplaatsafval valt iets te
ontdekken. Ik mompel in mezelf en maak de vergelijking met de pointillisme
schilderijen, waarin je eerst alleen maar puntjes ziet en na een paar
seconden te hebben gekeken erachter komt dat er een portret of landschap
achter schuilt. 'Daar zal je hem hebben', denk ik bij mezelf terwijl ik de
motor van een busje achter mij hoor. Piet is kunstenaar. Piet geeft me
koffie. Piet praat.

Een nonchalante en toch snelle Piet vertelt me de geschiedenis en de
laatste ontwikkelingen van KW37. ,,Kijk, we worden zeker ontruimd en het
liefste zou ik ook hier blijven want we hebben het zelf opgebouwd. We
hebben hier alles, ons werk, ons thuis. Maar ze willen ons hier gewoon weg
hebben. Wil je melk?'' Een superheld lijkend op Captain America staart me
aan vanaf de muur en langzaam proef ik samen met mijn koffie de stijl van
deze kunstenaar.

Piet: ,,De gemeente heeft het voortdurend over het op de kaart zetten van
Arnhem als broeiplaats van de kunst. En toch gaan ze het terrein waar op
actieve wijze kunst wordt bedreven teruggeven aan het ministerie van
Defensie.'' Ja, en kunst wordt er bedreven. De KW37 groep bestaat uit
beeldhouwers, theatermakers, een dans-choreograaf, een kleidingontwerper,
muzikanten en jongerenwerkers.

Alternatieve locatie

Wat voor reacties zij zoal op hun activiteiten krijgen vanuit de omgeving,
wil ik van hem weten. ,,Het is de afgelopen jaren duidelijk gebleken dat
mensen achter ons staan. Met name tijdens de open dagen lieten buren en
ander Arnhems volk ons merken dat ze onder de indruk zijn van KW37'', zegt
Piet met een soort van natuurlijke trotsheid.

,,We hebben deze ruimte, naast het feit dat we deze zelf hebben gecreëerd,
ook puur praktisch nodig voor ons werk'', vult choreografe Dijanne hem
aan. Ze vertelt dat ze net per ongeluk in het bos een gemeentepief tegen
het lijf is gelopen die ze al een hele tijd wilde spreken. Pissig en
strijdvaardig praat ze verder. ,,De gemeente heeft al laten weten dat ze
ons niet kwijt willen als kunstenaarsgroep omdat ze zich realiseert wat we
voor Arnhem te bieden hebben, maar dat ze ons wel van het terrein af
willen hebben.''

Na de gerechtelijke uitspraak van de ontruiming bleek de gemeente Arnhem
bereid met de kunstenaars in gesprek te gaan over een nieuwe locatie. ,,We
willen ingaan op zo'n gesprek want we willen voortbestaan als groep, ook
al zou dat ergens anders moeten'', zegt Dijanne.

Inmiddels lijkt het alsof de gemeente aan het terugkrabbelen is. De
gesprekken en afspraken van KW37 met de gemeente zijn opeens in een
bureaucratische wervelwind terecht gekomen waarbij men langs elkaar heen
praat en de toekomst van de kunstenaarsgroep wordt genegeerd of vergeten.
,,En dat laten we echt niet zomaar gebeuren. Ik heb die pief zonet een
heel toekomstplan overhandigd die ik per ongeluk nog in mijn tas had
zitten. We blijven met ze bellen totdat ze niet meer om ons heen kunnen.''
Dijanne's overtuiging doet Piet glimlachen.

Fronsend, om de lijn van het verhaal te volgen, ontwaar ik de kern van het
gesprek. Zelfs al ben je een zelfstandige kunstuitoefenende kraker, dan
lukt het ze nóg om je tot marionet te maken van het alles controlerende
regime. Hoe vrij je ook wilt zijn, je mag slechts vrij zijn in hún hokje.
Ze 'geven' je galant de ruimte, terwijl je die ruimte zelf al lang
gecreëerd hebt.

Door de ruimte aan je te 'geven', ontnemen ze het juist weer door er
bepaalde voorwaarden aan te stellen. En in het verhaal van KW37 maken ze
het nog bonter. Ze ontnemen de kunstenaars hun vrijheid en ruimte, laten
doorschemeren hen een nieuwe ruimte te willen aanbieden en verschuilen
zich vervolgens achter hun bureautjes en proberen te ontkennen ooit iets
te hebben beloofd.

Gevangen

,,Tijd voor een rondleiding'', roept Piet met een broodje kaas in zijn
hand. Ik ontwaar nu nog meer dan zojuist, elke seconde zie ik meer, alsof
de creaties uit de grond opbloeien. Er schuilt liefde in elk voorwerp en
samen vormen ze één object met gelijke betekenis: de vrijheid van het
bestaan, de vrijheid van het leven.

De zon schijnt en de felle kleuren van de gebouwen maken het idyllischer,
de kraaiende hanen die aan het rondzwerven zijn menselijker, de geur van
brandend hout huiselijker en... ,,Christus, wa's die herrie?!'' Het komt
van boven en het is geen vogel. Een groene legerhelikopter vliegt over het
terrein. Arrogant.

De helikopter en de muren die grenzen aan het legerterrein symboliseren
alles wat hier aan de hand is. De kunstenaarskolonie lijkt letterlijk
gevangen genomen, van haar vrijheid ontnomen. ,,In het begin kon ik me
daar nog boos om maken en schreeuwde ik nog 'súúúúkkels!' als ik van die
legerjochies zag, maar ik ben het nu zo gewend dat ik ze nog nauwelijks
zie'', reageert Piet op de trieste blik in mijn ogen.

Nog minder dan twee maanden te gaan en de kunstenaars op Koningsweg 37
kunnen hun spullen pakken. 'Spullen' krijgt een geheel andere betekenis
als je je bedenkt wat er allemaal ligt op dit terrein. Elk stukje metaal,
elk stukje steen met zijn unieke charme gaat de verhuisdoos in.
'Verhuisdoos' krijgt ook een geheel andere betekenis als je niet weet waar
je uiteindelijk terecht zult komen, als je al ergens terecht komt.

Het fronzen speelt weer bij mij op en zie het symbolische weer
tevoorschijn komen. Je spullen die voor vrijheid staan dien je in een
doosje te doen, in hún doosje, om die vrijheid niet helemaal kwijt te
raken. Wat kun je anders doen? 'Zet je handtekening op het stippellijntje
en steek hun bureaucratieformulier lekker in de fik', schiet door mijn
hoofd. Makkelijk voor mij om zo te denken, want de KW37 kunstenaars kunnen
hun leven en werk niet zomaar in het hellevuur gooien. Dus vechten ze.

meer foto's van KW37: www.kropot.nl

   Ui de Ravage van 22-02-2005

--------------------------------------------------------------
 Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
 Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
 Faq: kraken-post-faq@dvxs.nl
 Website: http://krakenpost.nl
 [23 Feb 00:00u]: 265 abonnees + 304 niet-abonnees
--------------------------------------------------------------
 
ontvangsttijd Tue Feb 22 23:56:46 2005