Kraken heeft zin;
De onzin van het kraakverbod
Sara Kee
De kraakbeweging kampt met slechte pers. Wilde krakers uit Polen en Italië
zouden zich aan god noch gebod storen. Een kraakverbod gaat echter voorbij
aan het maatschappelijk nut van kraken.
Ik ben kraker. Ik heb geen tatoeages, geen piercings, geen hanenkam. Ik
ben student en ontvang studiefinanciering. Daarnaast werkte ik het
afgelopen jaar twee avonden per week in een restaurant. Ik leef van zo n
zeshonderd euro per maand. In Amsterdam kost een zolderkamer van twaalf
vierkante meter al snel driehonderd euro. Meestal gaat het dan om
onderhuur. Dat betekent geen huurrechten, geen postadres, geen
mogelijkheid om je in te schrijven en vaak heel lang wachten tot er iets
wordt gedaan aan je kapotte douche of verwarming. Klagen kan niet, gezien
het risico dat je de volgende dag op straat staat. Ik vind dat je dat
rustig uitbuiting mag noemen.
Het pand waar ik woon, in Amsterdam-Oost, stond jaren leeg. Ik woon er al
twee jaar met zes huisgenoten. Als wij het niet gekraakt hadden, was het
nu nog steeds leeg geweest. In Amsterdam zijn er zo n vijfhonderd krakers
met ideële en politieke motieven. Daarnaast zijn er anderen, studenten
bijvoorbeeld, die niet voor een astronomisch bedrag in een hok zonder
ramen willen zitten. Zij claimen hun recht op een fatsoenlijke woning.
In alle grote steden zijn er wachtlijsten voor huurwoningen. De krapte op
de huizenmarkt maakt speculatie en leegstand aantrekkelijk. Huurders
hebben immers rechten en zij vormen een obstakel voor potentiële kopers.
En dus is er leegstand, terwijl er aanwijsbaar woningnood heerst. En dus
wordt er gekraakt.
Maar niet zomaar. Kraken is in Nederland juridisch zo ingewikkeld dat
beginners en buitenlanders er niet zomaar greep op hebben. Zij wenden zich
tot een kraakspreekuur, zoals dat op veel plekken in Nederland wekelijks
wordt gehouden, ervaren krakers die de jonge aanwas bijstaan met advies.
Kraken zonder hulp, wildkraak, kan ook, maar dat blijft vaak niet
ongestraft. Wanneer je een pand onterecht kraakt, kan de eigenaar je door
middel van een kort geding met spoedeisend belang binnen enkele weken de
deur wijzen. Het merendeel van de krakers verlaat het pand zonder verzet.
Als ze zich verweren is dat omdat er iets mis is: omdat het bijvoorbeeld
overduidelijk is dat de eigenaar helemaal niets met het pand gaat doen, of
omdat het pand lege bv s herbergt, en te vermoeden valt dat er geld wordt
witgewassen. Krakers verzamelen vaak veel meer informatie over een pand
dan bekend is bij de gemeente en helpen zo met het uitvoeren van de
Bibob-wetgeving. Verzet bieden tegen ontruiming is bepaald niet de
gemakkelijkste weg, het kost veel tijd en moeite en vormt een groot risico
voor de betrokken mensen.
Dat is, wat mij betreft, de dagelijkse praktijk van het kraken vreedzaam,
zakelijk en verantwoordelijk. Gewelddadige incidenten, zoals de
ontruimingen vorige week in Amsterdam, verstoren die praktijk en leiden
tot de roep om een kraakverbod. Het kamerlid Jan ten Hoopen (cda),
pleitbezorger van zo n verbod, noemt de toestroom van buitenlandse
radicalen en het toenemende geweld als belangrijkste redenen.
Nog afgezien van hoe steekhoudend die analyse is, is het de vraag of zo n
verbod zin kan hebben. In Spanje is kraken verboden, maar Barcelona
herbergt de grootste groep krakers van Europa. Juist de uitwassen van de
kraakbeweging zullen met een kraakverbod niet worden bestreden. Wilde
krakers trekken zich nu al niets aan van de omgangsvormen dus waarom
zouden zij zich wat van een kraakverbod aantrekken? Wie een huis vernielt,
zich misdraagt, zijn buren het leven zuur maakt, moet aangepakt worden.
Maar daar zijn al wetten voor, wetten inzake burengerucht, openbare
geweldpleging enzovoorts, die gelden voor krakers en niet-krakers.
Een kraakverbod gaat bovendien voorbij aan het feit dat kraken een
belangrijke factor is in het opschudden van de statische woningmarkt. Na
een jaar leegstand kan er legitiem gekraakt worden: de nachtmerrie van
elke huisbezitter. Kraken is een goed pressiemiddel om speculanten achter
de broek te zitten.
Dat zeg ik niet alleen: dat zeggen ook de burgemeesters van de vier grote
steden en de burgemeesters van de g27 een groep van middelgrote gemeenten
als Leiden, Groningen en Nijmegen. Zelfs na de ongeregeldheden in
Amsterdam sprak burgemeester Cohen zich uit tegen een kraakverbod.
In een brief aan minister Dekker van mei dit jaar zeggen de g4 het
volgende: Op dit moment vormt het kraken een stok achter de deur om
eigenaren/verhuurders ertoe te bewegen initiatief te nemen tot tijdelijke
verhuur. Kraken kan in die zin worden gezien als een door de markt (zonder
overheidsbemoeienis) georganiseerde sanctie tegen het falen van de
vastgoed/huurmarkt. Wordt het kraken in alle gevallen strafbaar gesteld,
dan verdwijnt een belangrijke prikkel voor eigenaren/verhuurders om te
voorkomen dat hun vastgoed langere tijd leeg staat.
Een kraakverbod zal niet het gewenste effect hebben, maar aan kraken valt
wel degelijk iets te doen. Namelijk door de woningmarkt aan te pakken. In
plaats van op dat vlak daadwerkelijk initiatief te tonen, kijken veel
politici al tientallen jaren lang liever de andere kant op. Een
kraakverbod zal dat alleen maar gemakkelijker maken. Net als de
schijnoplossing van het antikraken, dat huurrechten ondermijnt en geen
structurele oplossing biedt voor de woningnood. Kraken individualiseert de
woningnood daarentegen niet, maar zet het als collectief probleem op de
kaart. Dat verbieden is niet de oplossing, integendeel. Don t shoot the
messenger.
www.groene.nl 23-11-2007
--------------------------------------------------------------
Afmelden, e-mail: kraken-post-unsubscribe@dvxs.nl
Opnieuw aanmelden: kraken-post-subscribe@dvxs.nl
Online Archief: http://www.krakenpost.nl/archief
[22 Nov 10:00u]: 261 abonnees + 424 niet-abonnees
--------------------------------------------------------------
ontvangsttijd Thu Nov 22 09:37:27 2007
Dit document staat op krakenpost.nl
voor de huidige en 11 maanden
het origineel blijft op skwot.dvxs.nl:
http://dvxs.nl/~skwot/{jaar}/{maand}/{nnnn}.html
kop