----------------------------------------------
|
From: hj (oioioi@dds.nl) Date: 17 Aug 2001 01:21 uur
Uit dagblad Trouw:
Leegstand / Troosteloos Delfzijl moet mooiste worden
GRONINGEN - Delfzijl ligt aan zee en heeft een strand. Maar in de binnenstad proef je alles behalve de sfeer van een havenplaats. Als een Berlijnse muur staat de zeedijk tussen de verloederde kop van het centrum en de Eems, aldus Jan Franke. Om over de aanblik van de buitenwijken nog maar te zwijgen.
Franke is als projectleider ingehuurd voor de operatie 'Eerst bouwen, dan slopen'. Gisteren presenteerde hij in het provinciehuis in Groningen een 'masterplan' voor heel Delfzijl, dat gebukt gaat onder een enorme leegstand. Het plan vol 'zeer vernieuwende woonconcepten' zal Delfzijl in twaalf jaar tijd veranderen in 'een van de mooiste steden van Nederland', zei gedeputeerde M. Calon van ruimtelijke ordening optimistisch.
Delfzijl (nog geen 29000 inwoners) heeft veel 'potentie'. Dat zegt iedereen die zich heeft gebogen over de toekomst van de kustgemeente. De ligging aan het water enerzijds en in het weidse Groningse landschap anderzijds plús 'een overschot aan ruimte' gelden als de voornaamste kwaliteiten. Kwaliteiten die nu vrijwel onzichtbaar zijn.
De oorzaak van de leegstand ligt in de jaren vijftig en zestig. Bestuurders dachten dat Delfzijl door de snelle groei van chemische industrie bij de zeehaven een plaats met minstens tachtigduizend inwoners zou worden. De ene na de andere nieuwbouwwijk -met veel flats- werd alvast uit de grond gestampt. Maar de economische ontwikkeling viel tegen. En mede door de excentrische ligging en een tekort aan duurdere koopwoningen kreeg de gemeente te maken met een leegstandspercentage in de huursector van zo'n tien procent.
In 1996 gingen politiek en woningstichting tot actie over. Er werd begonnen met de sloop van duizend naoorlogse woningen. Maar de leegloop hield aan. Een wanhopige gemeente en provincie stelden daarom vorig jaar de adviescommissie-Tielrooij in. Die concludeerde dat er nog eens duizend huizen wegmoeten. Maar er gaat dus ook gebouwd worden in Delfzijl, als het aan de Ontwikkelingsmaatschappij Delfzijl ligt.
Een van de opvallende onderdelen van het 'masterplan' -door het ministerie van financiën 'innovatief' en 'kansrijk' genoemd- is het voornemen om binnen twee jaar driehonderd moderne sociale huurwoningen neer te zetten, waarvan ruim zestig vrijstaande bungalows op kavels van driehonderd vierkante meter in Delfzijl-Noord.
,,Dat kan doordat we de verhouding tussen woonruimte en openbare ruimte drastisch wijzigen'', zegt Franke. ,,De openbare ruimte is nu waardeloos ingericht. Een deel ervan geven we weg aan bewoners.'' De huurbungalows komen 'zo uit de fabriek'. Dat klinkt onheilspellend, maar ze zijn 'prachtig', verzekert de projectleider.
Ook in de zuidelijke wijk Tuikwerd worden veel kavels twee keer zo groot door het opheffen van 'functieloze groenstroken'. Tuikwerd stamt uit de jaren zeventig. In Nederland is volgens herstructureringsspecialist Franke nog nergens ervaring opgedaan met het opknappen van dit soort 'spoorbielswijken', die je herkent aan slecht ontsloten woonerven, bergingen naast de voordeur, malle parkeerhaventjes en anonieme gebiedjes 'waar niet-teruggebrachte winkelwagentjes rondslingeren'.
In totaal worden in Delfzijl tot 2006 negenhonderd woningen gebouwd, waaronder koopwoningen op zeer royale kavels. ,,Zodat we kunnen concurreren met andere plaatsen in Noord-Groningen, zoals Loppersum.'' Delfzijl-West krijgt een dorpsachtige sfeer, door er een soort brink aan te leggen. En in de kop van het centrum worden panden zodanig opgeknapt dat ze weer passen bij het historische stadsdeel. De ringweg hierlangs komt bovendien op de dijk te liggen, zodat binnenstad, jachthaven en strand voortaan als één geheel ogen.
Tevens verdwijnt de 'walgelijke weg' waarover je vanuit Groningen het centrum binnenrijdt. In plaats daarvan komen er weides en sportvelden. En het treinstation wordt verlegd, hoopt Franke. Naar een plek vlakbij het strand, dat twee keer zo groot wordt. ,,Daar moet ook een fatsoenlijke eet- en drinkgelegenheid komen. Nu staat er alleen een kraampie.''
|